Het aftellen is begonnen. Het Hof van Justitie in Luxemburg heeft MOB bericht dat 7 november uitspraak wordt gedaan over het PAS. Er bestaat nog een kleine kans dat die datum nog een paar weken wordt opgeschoven. Maar het zal niet meer lang duren.

Als zelfs maar de helft wordt overgenomen van het advies van de AG (zie bericht hieronder van 26 juli) dan wordt het heel moeilijk voor het PAS. Dat het PAS klappen krijgt lijkt bijna zeker. De vraag is hoe ernstig het gaat zijn. Dat moet over enkele weken duidelijk worden.

In de passende beoordeling zullen mogelijk grote gaten blijken te zitten. Met als gevolg dat de passende beoordeling tijdelijk – en mogelijk zelfs definitief – niet meer kan dienen om het PAS overeind te houden. Afhankelijk van de uitspraak van het Hof bestaan de volgende mogelijkheden:

1. veel (deposities als gevolg van) beweiding en mestaanwending zijn altijd illegaal geweest
2. alle bedrijven die met hun deposities zijn uitgebreid op basis van een PAS-meldingen zijn geheel of gedeeltelijk illegaal uitgebreid
3. de vele honderden vergunningen die zijn verleend op basis van het PAS en bij de rechter zijn aangevochten worden vernietigd, en vervallen in illegaliteit
4. alle vergunningen die zijn verleend op basis van het PAS en wel onherroepelijk zijn geworden, zijn verleend in strijd met de Habitatrichtlijn en staan daarmee genomineerd om te worden ingetrokken.

Indien dit lijstje van 4 punten inderdaad geheel of gedeeltelijk de uitkomst zal zijn van de uitspraak, dan is dat verstrekkend.

Hiervoor zijn dan in de eerste plaats het Ministerie van I&M en de veehouderijsector verantwoordelijk. Immers, indien een mega-beleidsprogramma wordt opgezet – toen nog enthousiast gesteund door de bedrijfssector – waarmee vergunningen als zoete broodjes kunnen worden uitgedeeld, en dat beleidsprogramma blijkt te zijn gebouwd op drijfzand, dan mag worden verwacht dat die partijen ook de verantwoordelijkheid nemen voor de gevolgen als het programma sneuvelt. Waar een megaprogramma sneuvelt zal onvermijdelijk megaschade optreden. Die schade wordt tot nu toe hoofdzakelijk gedragen door de Nederlandse flora en fauna. Althans, voor zover die natuur nog draagkracht heeft. Het is zaak om die schade alsnog eerlijk te verdelen. Daarbij moet gelden: wie in het verleden herhaaldelijk onhoudbare keuzes heeft gemaakt kan niet nog langer de hand boven het hoofd worden gehouden.

MOB en Ver. Leefmilieu zijn ondertussen bezig om een serie verzoeken om handhaving in te dienen. Het bevoegde gezag (de provinciebesturen) wordt verzocht handhavend op te treden tegen bedrijven die zonder vergunning natuurschade veroorzaken door mest uitrijden en/of beweiden. Daarnaast wordt een serie verzoeken om handhaving ingediend bij het bevoegde gezag om op te treden tegen bedrijven die zijn uitgebreid op basis van een PAS-melding. Van de PAS-melding staat inmiddels op basis van Raad van State jurisprudentie vast dat aan een PAS-melding geen vergunningrechten kunnen worden ontleend. Als het PAS sneuvelt, dan zijn alle bedrijven die zijn uitgebreid zonder vergunning illegaal uitgebreid.

Een ander verzoek zou deze kunnen worden: kunnen we SVP de mensen die enkele jaren geleden positief hebben geadviseerd en/of beslist over het PAS ter verantwoording worden geroepen, en laten uitleggen waarom zij niets hebben gedaan met de ook toen ingebrachte kritiek op het PAS?

Gelijktijdig zullen de regering en de bedrijfsector dan eindelijk wel serieus aan de slag moeten met ammoniak- / stikstofreductie.      

Er dient een plan te komen dat concreet zicht biedt op het bereiken van een gunstige staat van de natuur. Daarbij zal een krimp van de Nederlandse veestapel onvermijdelijk zijn.