De Advocaat Generaal van het Europees Hof van Justitie heeft advies uitgebracht over het PAS aan het Europees Hof. Deze adviezen worden vaak overgenomen door het Hof.

Het PAS is een mega-beleidsprogramma van de Nederlandse regering om nog meer veestallen en wegenbouw mogelijk te maken. Daarmee worden ook meer natuurschadelijke stikstofemissies toegelaten in Nederland. Het PAS verklaart vergunningen voor natuurschade mogelijk door gelijktijdig ook maatregelen te laten nemen voor natuurherstel. De adviseur van het Europees Hof van Justitie noemt dit strijdig met de Habitatrichtlijn, onder meer omdat natuurherstelmaatregelen niet de oorzaak van de natuurschade aanpakken, maar enkel de gevolgen. Dit beleid is als dweilen met de kraan open. Hiermee wordt de essentie van het PAS in strijd met de Europese Habitatrichtlijn verklaard.

Het advies van de Advocaat Generaal is funest voor het PAS om minimaal 5 redenen:

1. De veronderstelde positieve effecten van toekomstige natuurherstelmaatregelen hadden niet als positief saldo mogen zijn ingeboekt in de Passende Beoordeling.
2. De duur en ernst van de optredende stikstofoverbelasting dienen te worden betrokken in de Passende Beoordeling.
3. De autonome ontwikkeling (lees: emissiereductie als gevolg van reductiebeleid voorafgaand aan het PAS) en nog te nemen (dus toekomstige) bronmaatregelen dienen in de Passende Beoordeling buiten beschouwing te blijven.
4. De ambitie van een landelijk dekkend totaalprogramma zoals het PAS is enkel mogelijk mits ook een concreet zicht wordt geboden op het bereiken van een gunstige natuurstatus van de Natura 2000 zones. Het PAS biedt geen concreet uitzicht op het bereiken van een gunstige natuurstatus. Immers, er wordt slechts een extra reductie van 2% in 3 x 6 jaar tijd geboden, waar naar het oordeel van de wetenschap in veel gevallen een reductie van meer dan 50% noodzakelijk is.    
5. Bemesten en beweiden is in Passende Beoordeling onzorgvuldig betrokken, en had in ieder geval niet geheel vergunningvrij mogen zijn verklaard.

Elk van deze 5 kritiekpunten staat in de weg aan het in stand houden van het PAS. 

Vereniging Leefmilieu en Mobilisation for the Environment hebben samen met Stichting Behoud de Peel beroep ingesteld bij de Raad van State tegen het PAS, op basis waarvan de Raad van State aan het Europese Hof om een uitspraak heeft verzocht. Volgens mr. Valentijn Wösten, die de rechtszaak voert namen Vereniging Leefmilieu en Mobilisation for the Environment, zal het onvermijdelijk worden dat de Nederlandse veestapel moet krimpen. De meeste beschikbare milieutechnieken worden al lang toegepast. Bovendien blijken veel milieutechnieken slecht te presteren, zoals de luchtwassers. Dan resteert enkel nog reductie van de veestapel. Nederland is het meest veedichte land van Europa en is al decennia oorzaak van meerdere milieuproblemen.

De definitieve uitspraak van het Europese Hof wordt in het najaar van 2018 verwacht. Voor het advies van de Advocaat Generaal, zie hier.